BM Genel Sekreteri'nden Diplomasi Çağrısı
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne yaptığı konuşmada, ABD'nin İran'daki nükleer tesislere düzenlediği saldırıların intikam döngüsüne neden olabileceği uyarısında bulundu. Guterres, taraflara diplomatik çözüm yollarını aramaları çağrısında bulundu.
ABD'nin İran'a Yönelik Tutumu
ABD Daimi Temsilcisi Dorothy Shea, İran'ın nükleer faaliyetlerinin uluslararası barışı tehdit ettiğini belirterek, saldırıların meşru müdafaa kapsamında yapıldığını savundu. Shea, İran'ın nükleer kapasitesini zayıflatmayı hedeflediklerini ifade etti.
İran'ın Tepkisi ve Meşru Müdafaa Hakkı
İran'ın BM Daimi Temsilcisi Amir Saeid İravani, ABD'yi yüksek maliyetli bir savaşa sürüklemekle suçlayarak, ülkesinin meşru müdafaa hakkını kullanacağını açıkladı. İravani, saldırıların ardından BM Şartı'na uygun olarak hareket edeceklerini belirtti.
IAEA'dan Uyarı ve Denetim Sorunu
IAEA Genel Direktörü Rafael Grossi, İran'daki nükleer tesislerde meydana gelen hasarları açıklarken, uranyum stokunun kritik seviyede olduğunu ve denetim yapılamadığını belirtti. Grossi, radyasyon seviyelerinde artış olmadığını ancak hasarın değerlendirilemediğini ifade etti.
Rusya'nın Eleştirisi ve Diplomasi Çağrısı
Rusya'nın BM Büyükelçisi Vasily Nebenzya, ABD'nin saldırılarını uluslararası hukuka aykırı olarak tanımlayarak kınadı ve ateşkes ve diplomasi çağrısında bulundu. Nebenzya, İsrail'in İran'a yönelik saldırılarını uluslararası hukuk ihlali olarak nitelendirdi.
Çin'in Ateşkes ve Barışçıl Çözüm Vurgusu
Çin Temsilcisi Fu Cong, tarafların derhal ateşkes ilan etmesi gerektiğini vurgulayarak İran'ın egemenliğine saygı duyulması gerektiğini belirtti. Cong, barışçıl bir çözüm için umutlarının olduğunu dile getirdi.
Avrupa'nın Müzakere Çağrısı
Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya, İran'ın nükleer programıyla ilgili kalıcı çözüm için müzakerelerin yeniden başlatılması gerektiğini belirtti. Üç ülke de IAEA denetimlerinin tam erişim sağlaması gerektiğini vurguladı.
İsrail'in Destekleyici Tutumu
İsrail Temsilcisi, ABD'nin saldırılarını haklı ve gecikmiş bir adım olarak nitelendirerek destekledi. İsrail, İran'ı nükleer yıkım planlarını gizlemekle suçlayarak uluslararası toplumu uyardı.
Orta Doğu Ülkelerinden Endişe
Irak, Kuveyt ve Körfez İşbirliği Konseyi ülkeleri, nükleer tesislere yönelik saldırıların bölgesel istikrarı tehdit ettiğini belirtti. Bu ülkeler saldırıların durdurulmasını ve diplomasiye geri dönülmesini talep ettiler.
Pakistan ve Cezayir'den Karşı Çıkış
Pakistan, ABD'nin saldırılarını tehlikeli bir örnek olarak nitelendirirken İran'a destek verdiğini açıkladı. Cezayir ise saldırıların uluslararası güvenliği ciddi şekilde tehdit ettiğini belirterek taraflara şartsız ateşkes çağrısında bulundu.
Yeni Karar Tasarısı Gündemde
Çin, Rusya ve Pakistan'ın sunduğu yeni karar tasarısında derhal ateşkesin sağlanması, nükleer tesislerin korunması, IAEA denetimlerinin başlaması ve diplomatik müzakerelere dönülmesi gibi maddeler öne çıkıyor.
