banner43

9 Kasım 1927’de Sivas’ın Zara ilçesinde dünyaya geldi. 15 Kasım 1980 günü Ankara’da genç yaşta hayatını kaybetti. İlk, orta ve lise öğrenimini doğduğu şehir olan Sivas’ta tamamladı. 1953 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu. Bir süre Konya’da öğretmenlik yaptı. Dinler tarihi ve etnoloji alanında hazırladığı tez çalışması ile Almanya Tübingen Üniversitesi’nde doktora eğitimini tamamladı. 1961’de yurda döndükten sonra Ankara Üniversitesi Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nde asistan olarak göreve başladı ve aynı okulda 1971’de profesör oldu ve emekliliğine kadar bu okulda görev yaptı. 1977-1979 yılları arasında Kültür Bakanlığı Yüksek Kurulu üyeliğinde bulundu. Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nin Etnoloji Kürsüsü’nün Sosyal Antropoloji ve Halkbilim kürsüleri olarak ikiye ayrılmasına ve örgütlenmesine öncülük etti. Almanya’de pek çok okulda konuk profesör olarak konferanslar verdi.

Sedat Veyis Örnek’in ilk eseri 1946 yılında Sivas’ta yayımlanan Hakikat gazetesinde çıktı. Daha sonra eserleri Varlık, Su, Yelken, Türk Dili, Değişim ve Yeditepe gibi dergilerde yer buldu. Halkbilim alanında yapmış olduğu araştırmalarının yanı sıra öykü, eleştiri ve oyunlar da kaleme aldı. Oyunlarından “Kurt”, “Pirinçler Yeşerince” ve “Manda Gözü” adlı oyunları İstanbul Şehir Tiyatroları ve Devlet Tiyatrolarında sahnelendi. Örnek’in “Türk Halkbilimi” adlı eseri alanında halen önemli bir kaynak olarak yerini korumaktadır.

“Pertev Naili Boratav ile İlhan Başgöz’ün görevden alınmasından sonra Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde kesintiye uğrayan halkbilim araştırmaları ve eğitimi, 1961 yılında Nermin Erdentuğ’un öncülüğünde Antropoloji Bölümü’ne bağlı olarak kurulan Etnoloji Kürsüsü’nde devam ettirildi. Kürsünün gelişmesine iki bilim adamı büyük katkılarda bulundu; bunlardan birisi Orhan Acıpayamlı ve diğeri ise Sedat Veyis Örnek’ti.” (Prof. Dr. Remzi Demir)

ESERLERİ:

ARAŞTIRMA- İNCELEME: Sivas ve Çevresinde Hayatın Çeşitli Safhalarıyla İlgili Batıl İnançların ve Büyüsel İşlemlerin Etnolojik Tetkiki (1966’da, doçentlik tezi), Etnoloji Sözlüğü (1971’de), Yüz Soruda İlkelerde Din, Büyü, Sanat, Efsane (1971’de), Anadolu Folklorunda Ölüm (197’de1), Budun Bilim Terimleri Sözlüğü (1973’te), Türk Halk-Bilimi (1977’de), Geleneksel Kültürümüzde Çocuk (1979’da).

OYUN: Kurt (1964-65 yıllarında), Pirinçler Yeşerecek (1969’da), Manda Gözü (1971’de).

banner62

banner61